MENU
CHOROBY REUMATYCZNE – RODZAJE, OBJAWY I LECZENIE
Choroby reumatyczne należą do grupy chorób autoimmunologicznych, a więc takich, w których układ immunologiczny atakuje własne, zdrowe komórki rozpoznając je jako zmienione chorobowo lub pochodzące spoza organizmu. Powoduje to utrzymywanie się przewlekłego stanu zapalnego i degeneracji tkanek. Najczęściej proces ten dotyczy układu ruchu, jednak jeśli nie zostanie rozpoznany dostatecznie wcześnie może rozprzestrzenić się również na inne tkanki, także narządy wewnętrzne (co może prowadzić w skrajnych przypadkach nawet do zgonu chorego).
W powszechnym przekonaniu reumatyzm dotyczy tylko osób starszych, lecz są choroby zaczynające się nawet przed 16 rokiem życia. Nadal nie wiadomo jakie są przyczyny powstawania chorób reumatycznych. Liczne badania wskazują, że rolę grają tu czynniki genetyczne. Często w rodzinach, w których występował reumatyzm ryzyko pojawienia się go u innego członka rodziny jest dużo większe. Wskazuje się również, iż zaburzenia immunologiczne będące wynikiem przebytych w przeszłości infekcji, mogą prowadzić do rozwoju chorób reumatycznych. Kolejną przyczyną może być rozwijający się nowotwór zaburzający pracę układu immunologicznego.
Pierwszym objawem większości chorób reumatycznych jest ból stawów. Może on dotyczyć jednego, konkretnego stawu lub obejmować grupę stawów np. stawy kręgosłupa. Oprócz bólu bardzo często występuje również obrzęk, zaczerwienienie, wzmożona temperatura stawu. Jeśli objawy zostaną zignorowane i nie zostanie postawiona prawidłowa diagnoza, postępująca choroba może znacznie utrudnić codzienne funkcjonowanie chorego. Z czasem może dojść do trwałych, rozległych deformacji stawów. Dlatego tak ważne jest aby leczenie zostało podjęte w tzw. oknie terapeutycznym - czyli 6-12 tygodni od pojawienia się pierwszych objawów. Na podstawie dokładnego wywiadu i badania pogłębionego o badania obrazowe (RTG i USG), lekarz reumatolog jest w stanie określić czy jest to choroba reumatyczna, a jeśli tak to która, gdyż pod określeniem tym może kryć się wiele różnych chorób.
Choroba zwyrodnieniowa stawów, spowodowana brakiem równowagi pomiędzy procesami budowania oraz niszczenia w chrząstce stawowej. Dominującym objawem choroby jest ból. Początkowo występuje tylko podczas długotrwałego ruchu, jednak wraz z rozwojem zwyrodnienia pojawia się przy minimalnych ruchach bądź nocnym odpoczynku. Charakterystycznym objawem jest także poranna sztywność trwająca około 15 min, ustępująca podczas ruchu oraz osłabienie siły mięśniowej.
Reumatoidalne zapalenie stawów, w odróżnieniu od wcześniejszej dotyczy głównie małych stawów rąk i nóg powodując ich ból i obrzęk. Objawy występują symetryczne w stawach po obu stronach ciała. Charakterystyczna jest sztywność poranna utrzymująca się nawet 1 godzinę po przebudzeniu.
Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, dotyczy osób przed 16 rokiem życia, a typowym objawem jest ból i obrzęk jednego ze stawów, najczęściej kolanowego.
Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe objawiające się osłabieniem siły mięśniowej, któremu towarzyszyć może rumień na skórze.
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa obejmuje stawy kręgosłupa oraz stawy krzyżowo-biodrowe. Ból pojawia się w okolicy zajętych stawów z promieniowaniem najczęściej w dół ciała, do nóg.
Dna moczanowa rozpoczyna się zwykle bólem stawów palucha występującym w nocy lub rano.
Leczenie chorób reumatycznych jest bardzo zróżnicowane, gdyż zależy od rodzaju choroby, stanu chorego, zajętego stawu lub innych tkanek. Powstałe zmiany degeneracyjne są nieodwracalne, a więc dąży się do osiągnięcia remisji (wycofania objawów choroby) i jak najdłuższego jej utrzymania. W leczeniu zastosowanie mają leki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne, niekiedy sterydy. Bardzo ważna jest też profesjonalna rehabilitacja, która pozwala zmniejszyć dolegliwości bólowe, poprawić ogólny stan układu ruchu, a także przygotować chorego na postęp choroby i pojawianie się większych dysfunkcji.